Công dụng, cách dùng Mận rừng | Flowerfarm.vn

1. Mô tả

Cây gỗ nhỏ hoặc cây gỗ nhỏ, cao vài feet. Cành mới mềm, nhiều lông, cành già nhẵn hoặc có lông thưa. Lá mọc so le, hình trứng, gốc thuôn dài hoặc hơi tròn, mặt trên phẳng với đỉnh ngắn, mép hơi có răng cưa, mặt trên sẫm bóng, mặt dưới nhạt có lông rõ rệt; cuống ngắn có rãnh.
Cụm hoa mọc ở kẽ lá thành chùm, 5-8 hoa nhỏ màu vàng đến trắng; Hi 5 thùy, ống ngắn; tràng hoa nhẵn có 5 cánh hoa; nhị 5, nhị ngắn, dẹt, bao phấn dài hơn nhị; bầu trên, hình chóp, 3 ô. Quả tròn, yếu, có màu tro dai, khi chín có màu đỏ rồi đen.
Mùa ra hoa: tháng 5-7; Mùa hoa quả: tháng 8 – 10.

2. Phân bố, sinh thái

Chi Rhamnus L. bao gồm các loài là cây bụi hoặc cây gỗ nhỏ, phân bố ở các vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới ấm áp. Chi này ở Việt Nam có khoảng 10 loài, trong đó mận dại là loài cây phân bố ở hầu hết các tỉnh miền núi phía Bắc và miền Trung. Chiều cao của phân bố thường nhỏ hơn 1000 m. Ở các tỉnh phía Nam, hiếm. Quả mận dại cũng được tìm thấy ở Trung Quốc, Lào và Ấn Độ …

Cây ưa sáng, có thể chịu hạn; Khi còn nhỏ cây chịu bóng tốt, thường mọc thành bụi trên đồi hoặc dưới đất sau khi chuyển đổi canh tác. Trên đồng bằng, đôi khi nó được tìm thấy trong các bụi cây quanh làng.

Cây đơm hoa kết trái hàng năm. Những bông hoa có tuyến mật, thu hút côn trùng, vì vậy quá trình thụ phấn trở nên hiệu quả. Tái sinh tự nhiên từ hạt tốt. Sau khi cắt, mảnh vụn có khả năng tái sinh chồi.

3. Làm thế nào để phát triển

Mận dại không kỵ đất, có khả năng chống chịu sâu bệnh cao, được trồng ở một số tỉnh miền núi Trung Bắc Bộ.
Cây nhân giống chủ yếu bằng cách giâm cành vào mùa xuân. Khi trồng đào hố 50x50x50cm, bón lót ít phân hữu cơ hoai mục nếu có điều kiện, sau đó vun cành, tưới nước giữ ẩm cho cây. Cây dễ sống, không cần chăm sóc nhiều.

4. Các bộ phận đã qua sử dụng

Quả, lá, rễ.
Lá và rễ thu hái quanh năm, dùng tươi hoặc phơi khô. Quả thu hoạch vào tháng 8.

5. Thành phần hóa học

Trong quả mận dại có chrysarobin, một loại acid chrysophanic (Những cây thuốc ở Đông Nam Á tr. 339).

6. Hương vị, chức năng

Mận rừng có vị đắng, tính bình, hơi độc, dùng ngoài có tác dụng sát trùng, tiêu viêm, giảm ngứa.

7. Công dụng

Rễ và lá mận dại được dùng ngoài để điều trị bệnh hắc lào, vẩy nến, mụn rộp và lang ben. Vỏ rễ (10 g) rửa sạch, thái nhỏ, ngâm vào 20 ml giấm 3-7 ngày. Nếu muốn dùng ngay, bạn có thể đun đến khi giấm bay hết thành dạng sệt hoặc ngâm với 30 ml rượu càng lâu càng tốt. Áp dụng hai lần một ngày trong vài ngày. Thuốc không gây đau rát hay khó chịu cho người dùng, đặc biệt dạng cao đã bốc hơi dấm.
Để chữa lở ngứa, nổi mề đay, lấy 50-100 gr lá tươi, rửa sạch, hãm, đun với 4-5 lít nước trong 30 phút đến 1 giờ. Chờ nước ấm, tắm, xoa lên vết thương ngứa, ngày 1 lần, dùng trong vài ngày.

Cẩn thận: Rễ, thân, lá và quả mận dại có chứa chất độc, không được uống.

8. Thuốc mận dại

Chữa bệnh ghẻ: Vỏ rễ mận dại (30 g) phơi khô, tán thành bột, trộn với mỡ lợn thành hỗn hợp sền sệt, đắp lên vải mỏng, hơ nóng rồi đắp.
Chữa bệnh chàm: Rễ mận dại (30 g), hạt tiêu (9 g), lá bạch đàn (15 g) nấu nước.

Nguồn: Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam