Cây tu hú (găng tía) và bài thuốc đơn giản từ kinh nghiệm dân gian | Flowerfarm.vn

Nếu để ý, bạn sẽ thấy nhiều gia đình ở miền nam vẫn trồng cà gai leo để làm hàng rào, thoạt nhìn thì giống cây hoa giấy nhưng nhìn kỹ thì không phải. Hoa của nó rất khác: màu vàng vàng, vương miện dài, xòe dần ra có 4 cánh (không nở như hoa giấy). Hơn nữa, loại cây này có quả to hơn và tương đối tròn, trông giống như quả chanh non (nhưng vỏ nhẵn và hình quả óc chó).

Ở Kiên Giang và Hậu Giang, người ta thường gọi là cây bao đồng nhưng tên đầy đủ của nó là cây bao đồng hay còn gọi là gang bao, cây găng tía, cây thiên lý …

Tên khoa học của cây là Gmelina asiatikethuộc họ Cỏ roi ngựa: Verbenaceae (1).

Găng tay làm nước lạnh

Trước đây, ngoài lá sương sáo hay lá vối, gia đình và bạn bè tôi còn dùng lá Táu như một cách để sắc nước uống. Thường vào những ngày hè nắng nóng, mỗi khi đi làm đồng về, mẹ tôi lại sẵn sàng ngắt mấy cành Tú để trong nhà rồi ngắt lá. Đôi bàn tay khéo léo của chị bẻ từng chiếc lá “tách” nghe rất giòn và thú vị.

Tiếp theo, mẹ bảo tôi rửa sạch lá rồi ngâm vào cốc nước mưa khoảng một lít (đối với hơn 20 lá non và lá vừa thì khoảng 30 g). Vậy là xong, bạn chỉ cần đợi một hai tiếng để lá tiết ra chất lạnh (mẹ mình nói vậy) là bạn có thể uống được rồi.

Nước hút lá dùng được khi lá có màu nhạt, có nhựa cây và có mùi thơm nhẹ, cô đặc. Nước này cũng rất dễ uống, tuy nhiên nếu cho thêm chút đường khi uống sẽ ngon hơn, không kém gì nước sâm.

Tại sao bạn lại hút lá Tử Hư?

Trước đây, tôi vẫn thắc mắc: chỉ cần ngâm lá cây Tử Hú vào nước là có thể làm thuốc được không? Tại sao nó lại đơn giản như vậy?

Hóa ra, trong đông y, “ngâm” cũng là một phương pháp điều chế các vị thuốc với các mục đích khác nhau như: giảm độc tính của thuốc, tăng hoạt tính của thuốc, giảm nhẹ vị thuốc… và trong trường hợp này Tử là lá. sử dụng nước để giải phóng các hoạt chất của thuốc.

Theo bác sĩ Võ Văn Chi, trong cây có chất nhầy và khi gặp nước, các chất nhầy này sẽ phồng lên và đàn hồi hoặc nhớt. Đặc biệt, chất nhớt này không chỉ giúp nhuận tràng mà còn bảo vệ lớp bên trong của đường tiêu hóa (2).

Hình ảnh hoa bồ công anh

Công dụng của lá Tử Hú

Nước sắc lá Tuế có tác dụng giải nhiệt, giải khát rất tốt nên thường được dùng trong những ngày hè nắng nóng. Tuy nhiên, ngoài cách ngâm nước, lá Tử tô còn được dùng tươi hoặc phơi khô trong các trường hợp khác như.

• Khi bị rắn và côn trùng có hại cắn,; Lá tươi giã nát ngay, rửa sạch, vắt lấy nước rồi đổ một ít nước vào rồi uống (bã lấy nước đắp vào vết thương).
• Nếu một phụ nữ cảm thấy mệt mỏi và yếu sau khi sinh,; Bạn có thể đem lá đi phơi khô rồi chắt lấy nước để uống. Mỗi ngày đun khoảng 20-30 g lá khô với 400 ml nước, đun đến khi nước còn 100 ml rồi chia làm hai lần uống trong ngày (1).

Công dụng của quả Tử Hú

• An thần, điều trị chứng mất ngủ
• Kích thích tiêu hóa, giúp ăn ngon miệng
• Tăng cường sức khỏe, giảm mệt mỏi

Ngoài lá, quả còn được dùng làm thuốc bổ với công dụng sau:

Bước 1: Lấy Tử sao chín vàng, chia đôi, bỏ hết hạt, phơi khô (5 – 10 quả).

Bước 2: Nạo bí xanh thành từng miếng nhỏ, sau đó phủ 10 gr đậu đen lên trên.

Bước 3: Ngâm hai nguyên liệu trên trong 200 ml rượu, thời gian ngâm càng lâu càng tốt. Vì vậy, có thể pha theo tỷ lệ các nguyên liệu trên để rượu ngấm được nhiều hơn, tiết kiệm thời gian và công sức.

Cách sử dụng: Mỗi ngày, trước mỗi bữa ăn uống một thìa rượu y và trước khi đi ngủ cũng uống một thìa như vậy (tức là ngày ba lần).

Đã sử dụng: Bài thuốc giải rượu từ quả Tử Hú giúp dễ đi vào giấc ngủ, kích thích tiêu hóa, tăng cảm giác thèm ăn và bồi bổ sức khỏe. Kết quả là, dùng thuốc này sẽ giúp bệnh nhân làm việc lâu hơn và cảm thấy ít mệt mỏi hơn (1).

Ghi chú

• Khoảng thời gian: Nếu ngậm lá để lấy nước uống thì nên uống ngay sau khi ngâm hoặc uống trong buổi, tránh ngậm lâu vì nước sẽ bị bẩn, đọng nước.
• Về liều lượng: Cần lưu ý tránh dùng quá liều lượng và không được sử dụng liên tục trong thời gian dài, đặc biệt là các loại thuốc rượu: mỗi lần chỉ nên uống một thìa canh, không nên uống theo thói quen uống một ly nhỏ như nhiều loại thuốc khác.
• Phân biệt: Trong miền nam cây còn gọi là cây bàn tay, khác với cây cô nương (hay còn gọi là cây Tu hú hay cây trứng ếch…) và cũng khác với cây hương nhu (hay còn gọi là cây tu hú). cây).). cây hay cây). năm cây hương…) (3). Ngoài ra, cũng cần phân biệt cây Tu bao hay còn gọi là cây găng tía (gung tu bao) với nhiều loại cây khác cũng được dùng làm thuốc như găng vàng (găng cơm), găng trắng, găng trâu. ..

Nguồn tham khảo

1. Nhiều tác giả, Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Namtập 1, NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội, 2004, trang 855.
2. Tại Vân Chi, Cây thuốc á giangỦy ban Khoa học và Công nghệ A Giang, 1991, trang 9.
3. Đỗ Tất Lợi, Những cây thuốc và vị thuốc Việt NamNhà xuất bản Y học, 1999, trang 395.