Công dụng, cách dùng cây Trứng cuốc | Flowerfarm.vn

Tên khoa học của cây là Stixis elongata Pierre. Mới được sử dụng theo kinh nghiệm dân gian, ở một số vùng Hà Giang, Tuyên Quang nhân dân dùng rễ cây chữa đau gân cốt, nhức xương, thấp khớp.

Cây trứng cuốc

Một sự mô tả

• Cây bụi. Cành dài, nhẵn, màu trắng mốc. Lá mọc so le, hình mác, dài 10 – 17 cm, rộng 2 – 5 cm, gốc tròn, đỉnh nhọn, mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông ở gần gân chính, gân phụ tạo thành mạng lưới rõ ràng; cuống lá dài 1,2 – 1,5 cm, có lông dày, phình ra ở chỗ tiếp giáp với phiến lá.
• Cụm hoa mọc giữa lá và ngọn cành thành từng chùm, dài 8-15 cm; lá bắc nhỏ, sớm rụng; hoa nhỏ màu trắng; hi có 5 răng chẻ, có lông; Nhị 20, xếp thành 2-3 hàng, nhị ngoài rất ngắn; hình trứng, có lông, 3 ô.
• Quả óc chó, giống như quả dưa, có vỏ ngoài dày và chắc, có những đốm trắng; hạt thon dài.
• Mùa ra hoa: tháng 3-5; Mùa hoa quả: tháng 6-8.

B. Phân bố, sinh thái

• Stixis Lour., Bao gồm một số loài thường là cây bụi. Ở Việt Nam có 9 loài (Nguyễn Tiến Bân, 1997), trong đó cây Trăn có nguồn gốc từ vùng Indo – Malaysia, phân bố khắp các vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới ở Nam Á và Đông Nam Á. Châu Á và Đông Á (Đông Nam Trung Quốc và đảo Hải Nam), ở Việt Nam, cây phân bố chủ yếu từ vùng núi thấp (độ cao dưới 600 m) đến trung du, thường xen lẫn trong các quần xã sinh vật sau: núi đồng bằng, đồi núi, rừng thứ sinh hoặc bên các con đường ở miền núi. Đôi khi, cây còn được tìm thấy trên đồng cỏ Ba Vì, Mộc Châu, Phú Bình.
• Trứng cuốc hàng năm cho rất nhiều quả; Quả thường chín vào mùa mưa ở miền nam, nên rửa sạch hạt trong nước. Cây còn có khả năng chịu hạn rất tốt, do có bộ rễ phát triển tốt. Sau khi cắt tỉa, dù chỉ có rễ vẫn có khả năng tái sinh chồi mới.

C. Các bộ phận đã qua sử dụng

Rễ được thu hái vào mùa thu và phơi khô. Sử dụng cả lá.

D. Công dụng, cách dùng, liều lượng:

• Mới được sử dụng theo kinh nghiệm dân gian, ở một số vùng Hà Giang, Tuyên Quang nhân dân dùng rễ cây chữa đau gân cốt, nhức xương, thấp khớp. Liều dùng hàng ngày 20 – 30g, dưới dạng thuốc sắc hoặc ngâm rượu. Rễ khô có thể nghiền thành bột mịn, nấu thành cao sợi rồi trộn với bột làm viên uống. Dùng riêng hoặc phối hợp với rễ bồ công anh, mỗi thứ một lượng bằng nhau.
• Đôi khi, người ta còn chọn lá vối nấu nước uống thay trà.