Tin tức
Công dụng của củ khoai từ và cách dùng khoai từ làm thuốc | Flowerfarm.vn
Có một loại khoai dân dã có vị ngọt mềm, nhiều bột, mùi thơm, nhìn khá giống củ mài (bổ cơ thể) và được mọi người trìu mến gọi là củ mài (củ trứng)..
Bạn đã đoán được nó vẫn là gì chưa? Vâng, đó là cây khoai lang hay còn gọi là củ mài, củ ấu, giun đất, trứng gà… là một loại khoai rất phổ biến trong bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, ngoài những giá trị dinh dưỡng, khoai lang còn có những công dụng và tiềm năng về mặt y học.
Đặc trưng
Khoai lang (tên khoa học: Dioscorea esculenta, Họ Hoa bìm bìm biếc: Dioscoreaceae) (1) là một loài cây thân uốn lượn phổ biến ở Nam Bộ. Lá khoai lang có cuống khá dài, phiến lá hình tim hướng từ đuôi xuống, các gân lá đối xứng nhau qua gân chính. Cả thân và lá đều có màu xanh, bám dày đặc vào một bụi rậm.
Củ có hình tròn, chiều dài không đồng đều, có nhiều củ bao quanh vỏ, tuy nhiên, gân củ nằm ngang nên rất dễ bóc vỏ theo hình tròn (giống như cách gọt vỏ sắn). Củ có màu vàng nâu, thịt củ màu trắng hoặc hơi vàng, ăn giòn, nhớt, nhiều bột, khi nấu chín giòn hoặc hơi chảy ra.
Trong gác bếp, củ niễng thường được dùng để nấu canh, hầm hoặc nướng (có thêm hành thì càng ngon, những củ già thì bột hơn).
Ảnh cây khoai lang
Công dụng của khoai tây theo quan điểm của y học cổ truyền
Củ khoai môn có vị ngọt, tính hàn, hơi độc (nếu dùng sống). Khi chín, củ khoai lang được sử dụng có vị ngọt, tính ngon, không độc, có tác dụng bồi bổ tràng vị và có thể dùng làm thức ăn thay thế trong đời sống hàng ngày (2).
Ngoài ra, củ còn được dùng để chữa nhiều loại bệnh như:
- Giải độcLấy củ sống, gọt vỏ, rửa sạch rồi giã nát vắt lấy nước uống sẽ làm nôn ra hết chất độc (2).
- Ho nóng, khô họng: Ăn khoai từ nấu canh (luộc, nấu) (2).
Hai công dụng này của men cũng được nhấn mạnh trong các tài liệu y học Hải Thượng Y Tông có tâm của Lê Hữu Trác:
“Tu Nuan là tên thật của bạn
Vị ngọt, cay, tính lạnh nhưng hơi độc
Nhặt chất độc, hoàn thành trạng thái học
Ho nóng, khô họng nên dùng gấp.”(3)
Hình ảnh củ khoai tây từ
Khoai tây theo quan điểm của y học hiện đại
Theo y học hiện đại, khoai lang có chứa một số thành phần giúp điều hòa miễn dịch, ngăn ngừa rối loạn lipid máu, tiểu đường, béo phì và ung thư (4). Ngoài ra, nhiều kết quả nghiên cứu cũng ghi nhận khoai lang có những hoạt động và ứng dụng như:
- Chống viêm: Dựa theo Tạp chí Công nghệ Sinh học Châu Phi (Tạp chí Công nghệ Sinh học Châu Phi), chiết xuất metanol từ rễ khoai lang có đặc tính chống viêm (trong một thí nghiệm trên chuột Wistar) (5).
- Chất chống oxy hóa: Dựa theo Tạp chí Sinh học Nhiệt đới Châu Á Thái Bình Dương (Tạp chí Y sinh nhiệt đới Châu Á Thái Bình Dương), kết quả của một nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy chiết xuất methanolic của củ khoai tây có hoạt tính chống oxy hóa (6).
- Ức chế khả năng sinh sản: Dựa theo Tạp chí Nghiên cứu Dược phẩm Quốc tế (Tạp chí Quốc tế về Nghiên cứu PharmTech), kết quả của một nghiên cứu ở chuột đực bạch tạng cho thấy sự giảm testosterone và khả năng sinh sản (7).
- Tiềm năng dược liệu: Tinh bột trong củ được coi là có tiềm năng làm nguyên liệu để bào chế các loại thảo mộc do khả năng hòa tan cao (8).
Ghi chú
Đừng lạm dụng từ khoai tây. Ngoài ra, bạn cũng không nên ăn khoai sống vì dễ bị nôn và có hại cho hệ tiêu hóa.
Nguồn tham khảo
- mứthttps://vi.wikipedia.org/wiki/Khoai_t%E1%BB%AB, truy cập: 28/6/2019.
- Nhiều tác giả, Lá chữa bệnh quanh nhàNXB Văn hóa Dân tộc, 2002, trang 71.
- Lê Hữu Trác, Hải Thượng Y Tông có tâmtập 3,4, NXB Y học, Hà Nội, 2014, trang 517.
- Umbi gembili (Dioscorea esculenta L.) sebagai bahan pangan mengandung senyyawa hoạt tính sinh học: kajian pustaka [in press July 2014]https://jpa.ub.ac.id/index.php/jpa/article/view/60, truy cập: 07.06.2019.
- Các nghiên cứu chống viêm của Emi (Dioscorea esculenta) trích xuất ở chuột Wistarhttps://www.ajol.info/index.php/ajb/article/view/57831, truy cập: 07.06.2019.
- Trong ống nghiệm Các nghiên cứu về chất chống oxy hóa của Dioscorea esculenta(Lur). Burkillhttps://www.sciasedirect.com/science/article/pii/S222116911260464X, truy cập: 06/07/2019.
- Hoạt tính chống vô sinh của chiết xuất etanol Dioscorea esculenta (L.) Schott ở chuột đực bạch tạnghttps://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/33398809/Dioscorea.pdf?response-content-disposition=inline%3B%20filename%3DAntifertility_acuality_of_ethanol_extra.pdf&X-Amz-AWSYY% 2 East-1% 2Fs3% 2Faws4% 2Fs3% & X-Amz-Date = 20190706T155953Z & X-Amz-Skadon = 36000Amz-Amz-Expires = 36000-00-00-00.
- Điều chế và ứng dụng Carboxymethyl Yam (Dioscorea esculenta) Tinh bộthttps://link.springer.com/article/10.1208/s12249-009-9194-5, truy cập: 06/07/2019.
