Đất mặn và ảnh hưởng của đất mặn đến sự phát triển của cây trồng | Flowerfarm.vn

Chúng ta biết rằng biển và đại dương bao phủ khoảng 75% bề mặt hành tinh của chúng ta, 25% đất đai bị nhiễm mặn và một phần ba diện tích đất canh tác được tưới tiêu trên toàn thế giới tích tụ muối do hệ thống thoát nước kém.

1. Các loại đất mặn.

Các loại đất được phân chia theo mức độ mặn thành đất không mặn, mặn nhẹ và mặn. Đất không mặn chứa ít hơn 0,35% muối hòa tan, muối yếu 0,3-0,6%, mặn mạnh 0,6-1% và đất mặn lớn hơn 1%. Dựa vào lượng anion trong đất, người ta chia đất mặn thành: muối clo, sunfat-clo, clo-sunfat và muối cacbonat. Trong số các loại đất mặn anion, natri cacbonat là loại độc nhất vì sôđa trong đất bị phân hủy, tạo thành kiềm mạnh (natri hiđroxit). Theo hàm lượng cation (mặc dù cation chiếm ưu thế là Na +). Đất mặn được phân thành Ca, Mg hoặc Ca – Na, Na-Ca, Na-Mg…

Đặc điểm của đất mặn:

– Có thành phần cơ giới nặng, tỷ lệ sét từ 50% đến 60%, khả năng thấm nước kém. Khi ướt, nó dẻo và kết dính. Khi khô đi, nó sẽ co lại, nứt ra, cứng lại và khó làm việc.

– Đất chứa nhiều muối hòa tan dưới dạng NaCl, Na2SO4 nên áp suất thẩm thấu của dung dịch đất cao, ảnh hưởng đến quá trình hút nước và chất dinh dưỡng.

– Đất có phản ứng trung tính hoặc hơi kiềm.

– Hoạt động của vi sinh vật yếu.

2. Tác hại của muối.

2.1. Giới hạn sinh lý.

Lượng muối dư thừa trong đất làm tăng áp suất thẩm thấu của dung dịch đất. Cây nhận nước và chất khoáng từ đất khi nồng độ các muối hòa tan trong đất nhỏ hơn nồng độ của tế bào chất ở rễ, tức là áp suất thẩm thấu và khả năng hút nước của rễ phải lớn hơn áp suất thẩm thấu và độ hút nước của đất. .. Nếu độ mặn của đất quá cao mà khả năng hút nước của đất vượt quá khả năng hút nước của rễ thì cây không những không lấy được nước trong đất mà còn bị mất nước trong đất. Cây không hút được nước nhưng quá trình thoát hơi nước của lá vẫn diễn ra bình thường làm mất cân bằng nước gây khô hạn sinh lý.

Tăng áp suất thẩm thấu trong đất có độ mặn cao là nguyên nhân quan trọng nhất gây hại cho cây trồng trên đất mặn.

Độ mặn ảnh hưởng đến hoạt động sinh lý của cây

– Trao đổi nước: nhiễm mặn thường cản trở quá trình hút nước của cây và có thể gây khô hạn sinh lý và héo lâu ngày của cây.

– Quá trình tổng hợp cytokinin bị gián đoạn do rễ là cơ quan tổng hợp các chất dinh dưỡng thực vật nên thiếu cytokinin sẽ ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của các cơ quan trên mặt đất.

– Sự hấp thụ chất khoáng của rễ bị cản trở nên thiếu chất khoáng. Do thiếu P, quá trình phosphoryl hóa bị ức chế và cây thiếu năng lượng.

– Sự vận chuyển và phân bố các chất đồng hoá trong chuỗi libe bị cản trở nên các chất hữu cơ tích tụ trong lá ảnh hưởng đến quá trình tích tụ ở cơ quan dự trữ …

Các ion dư thừa trong đất phá vỡ tính thẩm thấu của màng, do đó không thể kiểm soát các chất đi qua màng và các ion chảy đến rễ. Quá trình trao đổi chất, đặc biệt là chuyển hóa protein bị gián đoạn, dẫn đến tích tụ các axit amin và amit trong cây.

Ảnh hưởng của muối đối với sự phát triển của cây trồng.

(Độ dẫn điện ECe của đất trên 8 dsm-1 được coi là đất mặn)

2.2. Tăng trưởng chậm

Sự ức chế sự phát triển của thực vật trong điều kiện nhiễm mặn là đặc điểm rõ ràng nhất. Ở đất mặn, cây trồng kém chịu mặn ngừng sinh trưởng do chức năng sinh lý bị suy giảm. Nồng độ muối càng cao thì sự chậm phát triển càng mạnh.

Tùy theo mức độ mặn và khả năng chống chịu mà sản lượng giảm nhiều hay ít.

3. Biện pháp dinh dưỡng để xử lý đất mặn:

3.1. Các biện pháp tưới tiêu.

– Xây dựng các đập, xây dựng hệ thống thủy lợi hợp lý nhằm ngăn nước biển và thoát mặn.

– Hệ thống xử lý nước mặn bao gồm kênh tiêu nước mặn rửa mặn đồng ruộng và kênh dẫn nước ngọt thay nước mặn làm ngọt đất. Để rửa trôi muối, đào mương để hút sâu vào mạch nước ngầm chứa muối và loại bỏ nước ngầm chứa muối.

Hiệu quả của việc rửa mặn còn phụ thuộc vào chất lượng nước tưới. Nước nếu có hàm lượng muối cao thì chất lượng kém và không thể dùng để muối chua.

– Để sâu nhưng không được xoay, đảo nhiều lần để cát làm vỡ các mao dẫn, như vậy sẽ hạn chế nước ngầm bốc hơi, đưa muối từ dưới lên mặt ruộng gây nhiễm mặn.

3.2. Các biện pháp dinh dưỡng:

Sử dụng phân kali để tăng hàm lượng K + trong cây nên hạn chế hút Na + vào cây, hạn chế độc Na +, bạn cần hạn chế bón phân kali clorua (KCl).

– Việc bón một số loại phân có chứa Ca2 + như CaO, CaCO3, CaSO4, Ca (NO3) 2 trên cây lúa có khả năng làm tăng tích lũy prolin nồng độ cao để điều hòa độ thẩm thấu, tăng khả năng hút nước của cây và hạn chế hấp thụ nước. Na +, Cl- từ rễ lên thân nên tăng khả năng chịu mặn. Ở vùng đất mặn, phèn nên bón vôi nung (CaO) vừa rửa mặn vừa hạ phèn, vùng đất phèn không phèn nên bón vôi thạch cao (CaSO4). Cần lưu ý bón vôi cải tạo đất sớm (bón lót) trước khi bón các loại phân khác ít nhất 1 tháng, cần trả lại đất đều sau khi bón vôi, không nên lấp đất. của vôi. rất sâu vì chủ Vôi chủ yếu dùng để cải tạo bề mặt đất và lớp đất xung quanh rễ cây trồng. Ngoài ra, không nên trộn vôi với phân hữu cơ, phân có gốc NH4 + như (NH4) 2SO4, super lân vì dễ làm mất đạm …

– Ưu tiên sử dụng các loại phân đạm gốc amoni (NH4 +) để hạn chế độc tính của Na + và các loại phân lân dễ tan như supe lân, lân dạng DAP, MPA, MKP … để cung cấp lân cho cây trồng, bằng cách hạn chế sự thu hút của các ion Kli có rất nhiều trong thực vật.

– Việc sử dụng phân bón chứa silic có khả năng thúc đẩy quá trình quang hợp, tăng tỷ lệ chọn lọc K +: Na + và giảm lượng Na + hấp thu của cây. Cây trồng trong điều kiện đất mặn nếu hút được silic sẽ tạo ra một bộ enzym có khả năng kiểm soát các chất trong nhóm tự do như enzym ngăn cản sự tạo ra các gốc tự do (enzym chống oxy hóa). Các enzym thuộc nhóm này giúp ngăn ngừa sự phá hủy của các gốc tự do trong tế bào thực vật. Và nhiều vai trò khác của silic trong việc giảm tác hại của muối đối với lúa gạo đã được chứng minh

– Phun phân bón lá ở các giai đoạn sinh trưởng khác nhau còn giúp cây lúa khắc phục được thiệt hại do nhiễm mặn khi bộ rễ không hút đủ chất dinh dưỡng, cũng như tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi như nắng nóng, hạn hán (kể cả hạn sinh lý) gây ra theo độ mặn.