Tên khoa học: Rhizoctonia solani
Biểu hiện của bệnh thối rễ (thối rễ, héo rũ, héo rũ, chết héo cây con):
Bệnh có thể tấn công suốt giai đoạn sinh trưởng của cây, thường gây hại nặng cho cây con, thường xuất hiện trên đất cũ đã bị nhiễm bệnh và ẩm độ cao. Nhiệt độ thích hợp cho nấm phát triển là 25-30.oC.
Cây con: Phần cổ cuống bị thấm nước và nhăn nheo, cây bị đổ ngang nhưng lá vẫn xanh, sau đó lại khô héo. Bệnh thường tấn công mạnh từ 5 – 10 ngày sau khi trồng.
Cây lớn: bệnh xâm nhiễm vào thân cây, nhất là ở phần gốc làm cho mô vỏ bị thối nâu hoặc nâu đen, viền vết bệnh không đều và có màu nâu đỏ, phần bị bệnh hơi lõm xuống, sau đó đóng cuống. . bị nứt, lá khô và rụng. Cây bị nhiễm bệnh có thể chết đứng, chậm lớn và thường chết.
Bệnh được nhận biết dễ dàng nhờ dấu hiệu của bệnh là các sợi nấm, sợi nấm gây bệnh phát triển ngay tại vị trí bị bệnh ở gốc thân cây, lan ra thân cây và đất xung quanh. gốc cây. Rễ bị thối và thường có màu nâu đỏ.
Tuy nhiên trên đồng ruộng, bệnh thường bị nhầm lẫn với ruồi đục thân đậu tương (Melanagromyza soyae), có thể phân biệt bằng các triệu chứng nêu trên. Bệnh cũng thường xuất hiện cùng lúc với sự phá hại của ruồi đục cành, do điều kiện nóng ẩm rất thích hợp cho hai loại dịch hại này.
Các tác nhân gây bệnh héo rũ cây con:
Bệnh do nấm Rhizoctonia solani Kuhn gây ra, giai đoạn hữu tính là nấm Thanatephorus cucumeris thuộc lớp nấm Đàm. Sợi nấm màu trắng, hạch nấm lúc đầu màu trắng, sau chuyển sang màu nâu vàng hoặc nâu đen, hình cầu nhẵn, bề mặt nhẵn, kích thước 1 – 2 mm. Đây là hai dạng kháng thuốc và lây lan mầm bệnh chính.
Một số bệnh hay còn có tên gọi khác là bệnh do nấm Rhizoctonia solani gây ra:
Bệnh héo xanh, vàng lá trên khoai tây, chết cây con trên ớt, bệnh phấn trắng trên hồ tiêu – lúa – ngô, bệnh rụng lá – chết cây nho, bệnh khô cây con, bệnh khô héo đậu tương, bệnh phấn trắng cổ rễ …
* Bệnh lở cổ rễ, héo rũ cây con trên cây lạc:
Cây lạc bị bệnh lở cổ rễ, héo rũ cây con Rhizoctonia solani
Lạc nhiễm bệnh: phần cổ rễ gần mặt đất bị thâm tím, sau đó cổ rễ bị thối đen, teo đét, cây đổ ngã và chết. Cây lớn cũng có thể bị nhiễm bệnh do nấm xâm nhập vào rễ chính, sau đó lan sang rễ phụ làm thối hết rễ, cây chậm phát triển sau đó héo và chết.
* Bệnh lở cổ rễ, héo cây con, hư củ trên cây khoai tây:
Cây khoai tây, củ khoai tây bị bệnh cổ rễ chết khô cây con Rhizoctonia solani
(A) Bệnh lở cổ rễ khoai tây; (B) Củ bị bệnh cũng bị hư hại.
Bệnh phá hủy rễ, chồi, củ và thân. Khi nấm xâm nhập vào củ, củ không thể nảy mầm hoặc cây con bị héo ngay. Rễ và thân chạm đất nổi nhiều cục, vết bệnh xung quanh có màu nâu, sau đó thối rữa. Cây bị bệnh thường sinh khí ở nách lá hoặc không có củ, sau một thời gian cây sẽ chết.
Vết bệnh trên củ có màu nâu sẫm, chắc, kích thước và hình dạng khác nhau. Khi nấm nở ra có thể biến thành nấm màu nâu đen, dễ rụng. Nếu thời tiết ẩm ướt, trên vết thương có nấm màu trắng ngà.
Nấm xâm nhập vào củ từ ruộng hoặc trong quá trình bảo quản. Sợi nấm làm tắc bó mạch và làm cho cây bị héo, thối củ khoai.
* Bệnh lở cổ rễ, bệnh héo rũ trên cây cà chua:
Cây cà chua bị bệnh cổ rễ, héo rũ chồi Rhizoctonia solani
Bệnh thường gây hại phần gốc ngay trên mặt đất, nấm tấn công vào phần gốc làm thối thân cây, gãy cây, phần trên cây còn tươi. Sau khi bẻ cây, phần ngọn sẽ bị khô.
* Bệnh lở cổ rễ, héo rũ trên hạt, dưa
Rễ bị thối, cây dễ đổ ngã, lá non còn xanh. Nấm chỉ gây hại ở giai đoạn cây con đến khi có 1 – 2 lá thật, bệnh còn gây thối trái. Bệnh phát triển mạnh khi ẩm độ cao, nấm tồn tại trên thân cây lúa, rơm rạ, cỏ dại, bèo tây và nấm xơ cứng trong đất sau khi thu hoạch lúa.
(A) Cây con bị nấm bệnh tấn công; (B) Bệnh tấn công vào giai đoạn phát triển của lá; (C); (D); (E) Bệnh lở cổ rễ; (F) Nấm gây nốt sần và sợi nấm.
Nấm xâm nhập vào cổ rễ cây con gặp đất, cổ rễ bị thối, cây con dễ rơi xuống đất, lá non còn xanh. Cây đậu còn tươi tốt, sau đó cây héo và chết. Vào những ngày ẩm độ cao, cây bị gãy đổ, xung quanh gốc có những sợi nấm trắng bám trên mặt đất.
* Kỹ năng về bắp cải
Cây bị nhiễm bệnh sẽ yếu đi, những bắp nhỏ đôi khi bị héo và chết. Trong điều kiện ẩm ướt, bệnh lây lan sang các lá lân cận và gây thối ngô, toàn bộ ngô có thể bị khô, bắt đầu từ các lá bên ngoài. Có các nút nhỏ màu nâu trong vết thối.
Bệnh hại rễ bắp cải; Bệnh có thể gây chết hàng loạt trên mặt đất
* Bệnh hại rễ trên cây bông vải
Bệnh xuất hiện gây hại giai đoạn cây con, từ khi cây bông vải vừa nhú đến giai đoạn 3 – 4 lá thật trong điều kiện nhiệt độ thấp, ẩm độ đất cao.
Triệu chứng là cây khô héo, ngọn rũ xuống.
Bệnh thối rễ
Cây bông vải bị bệnh lở cổ rễ
Cây bị bệnh rất dễ diệt trừ, lúc đầu vết bệnh là những chấm nhỏ màu nâu đen hoặc nâu đen, sau nằm sâu, ăn sâu, lõm xuống và ăn xung quanh thân cây.
Bệnh gây hại ngay từ khi cây bông vải vừa nhú đến 3 – 4 lá thật, làm giảm mật độ, dồn thời gian ra rễ.
* Bệnh hại trên các cây trồng khác như mè (vừng), ớt, đậu đỗ … cũng có biểu hiện tương tự
Phòng trị bệnh héo rũ cây con Rhizoctonia bataticola trên cây trồng:
– Biện pháp kỹ thuật và nông nghiệp:
+ Vệ sinh đồng ruộng, thu gom tàn tích của các vụ trước.
+ Loại bỏ cây bị bệnh. Đốt để tiêu diệt nguồn nấm.
+ Cày xới đều, san phẳng mặt ruộng, để mặt đất thoáng, không bị vướng.
+ Chỉ sử dụng hạt không bị bệnh
+ Luân canh cây trồng của họ khác để tiêu diệt nguồn bệnh, hiệu quả khi luân canh cây lúa nước.
+ Đối với cây bí, dưa không sử dụng rơm rạ đã bón lót bị bệnh phấn trắng. Đốt rơm rạ trước khi trồng dưa.
+ Không sử dụng nước từ kênh lục bình.
+ Chọn đất trồng phải cao ráo, dễ thoát nước; vườn ươm thoát nước tốt không có bóng râm. Đất vườn ươm cần được xử lý trước khi trồng như đốt rơm rạ hoặc phủ nilon để phơi nắng vài tuần, hoặc xử lý bằng vôi bột.
+ Sử dụng phân hữu cơ hoai mục, không bón quá nhiều đạm.
– Biện pháp hóa học:
+ Khi bệnh xuất hiện và phát triển có thể dùng các loại thuốc BVTV để phòng trừ: Validacin, Bonanza, …
+ Phòng trừ bằng các loại thuốc đặc hiệu như Amistar 250SC có hoạt chất Hexaconazole, Difenoconazole …
– Phun: hoạt chất Azoxystrobin, Validamicin hoặc hỗn hợp hoạt chất (Mandipropamide + Chlorothalonil)… phun 7-10 ngày / lần.
– Đối với cây bông: Khi bông đã mọc có thể phun 1 đến 2 lần một trong các loại thuốc sau:
+ Monceren 250 SC, liều lượng 0,3 – 0,4 lít / ha
+ Monceren 70WP liều lượng 0,2kg / ha.
+ Validamicin 50 liều EC 1,0 lít / ha
Hay nhin nhiêu hơn: Bệnh phấn trắng hại đậu tương
Nguồn: camnangcaytrong.com tổng hợp