Cà phê là tên một chi thực vật trong họ Rubiaceae.
Cà phê bao gồm nhiều loại cây lâu năm khác nhau. Tuy nhiên, không phải loài nào cũng chứa cafein trong hạt, một số loài khác xa với cây cà phê mà chúng ta thường thấy. Chỉ có hai loại cà phê là quan trọng về mặt kinh tế. Loại thứ nhất có tên thông dụng trong tiếng Việt là cà phê chè (tên khoa học: Coffea arabica), chiếm khoảng 61% sản phẩm cà phê trên thế giới. Loại thứ hai là cà phê vối (tên khoa học: Coffea canephora hay Coffea robusta), chiếm gần 39% sản phẩm cà phê. Ngoài ra còn có Coffea liberica và Coffea excelsa (ở Việt Nam gọi là cà phê mít) cho kết quả không đáng kể.
Cây và quả cà phê
HIỂN THỊ
Cây cà phê Chè có thể cao tới 6 m, cà phê có thể cao tới 10 m. Tuy nhiên, ở các trang trại cà phê, người ta thường phải tỉa cành để duy trì độ cao 2-4 m là thích hợp cho việc thu hoạch. Cây cà na có cành thuôn dài, lá ngắn, màu xanh đậm, hình bầu dục. Mặt trên của lá có màu xanh đậm, mặt dưới màu xanh nhạt hơn. Chiều dài của lá khoảng 8-15 cm, rộng 4-6 cm. Rễ cây cà phê là loại rễ chùm, ăn sâu xuống đất từ 1 – 2,5 m với nhiều rễ phụ tỏa ra xung quanh để hút chất dinh dưỡng nuôi cây.
bông hoa
Hoa cà phê màu trắng, có năm cánh hoa, thường là đôi hoặc ba. Màu sắc và hương thơm của hoa dễ gợi nhớ đến hoa lài. Hoa chỉ nở trong 3 đến 4 ngày và thời gian thụ phấn chỉ vài giờ. Một cây cà phê rang có từ 30.000 đến 40.000 bông hoa.
Hoa cà phê
Ngay từ khi cây cà phê ra hoa, người ta đã có những đánh giá đầu tiên về văn hóa cà phê. Ở các nước sản xuất cà phê lớn, điều này đặc biệt quan trọng để đưa ra đánh giá về giá cả và thị trường. Tuy nhiên, giá rét hoặc hạn hán khắc nghiệt có thể phá hỏng mọi tính toán và đẩy thị trường vào một tình thế hoàn toàn khác.
Hoa quả
Cà phê Là cây tự thụ phấn, gió và côn trùng có tác động lớn đến quá trình sinh sản của cây. Sau khi thụ phấn, trái phát triển từ 7 đến 9 tháng và có hình bầu dục, giống như một quả anh đào. Trong quá trình chín, màu sắc của quả chuyển từ xanh sang vàng và đỏ ở phần đáy. Quả có màu đen khi chín. Do thời gian đậu trái dài như vậy nên một vụ cà phê kéo dài gần một năm và có thể xảy ra hiện tượng trên cây đã ra hoa và kết trái.
Hạt cà phê
Thường là một loại trái cây cà phê Chứa hai hạt. Chúng được bao phủ bởi lớp ngoài của cùi quả. Hai hạt cà phê nằm ép vào nhau. Mặt tiếp xúc giữa chúng là mặt phẳng, mặt hướng ra ngoài có dạng hình vòng cung. Mỗi hạt cũng được bảo vệ bởi hai lớp màng mỏng: một lớp màu trắng, dính chặt vào lớp hạt; bên ngoài bọc một lớp vàng kín đáo hơn. Hạt có thể tròn hoặc thuôn dài và có màu xám vàng, xám xanh hoặc xanh lục khi còn tươi. Đôi khi, quả chỉ có một hạt (vì chỉ có một hoặc hai hạt hợp lại thành một).
Mùa (năm sản xuất)
Tại Việt Nam, quốc gia hiện đứng đầu thế giới về sản lượng cà phê vối, niên vụ của cây được tính từ tháng 10 đến hết tháng 9 năm sau (theo dương lịch). Thời gian thu hoạch ở các tỉnh Tây Nguyên (nơi sản xuất khoảng 80% tổng sản lượng của Việt Nam) thường kéo dài 4 tháng, từ cuối tháng 10 đến cuối tháng 1.
Ngay sau khi thu hoạch là thời điểm bà con trồng cà phê bắt đầu tưới nước và bón phân cho cây, chia thành nhiều đợt ngắn. Khoảng thời gian này kéo dài hàng năm cho đến tháng Tư.
Sử dụng
Hạt cà phê dùng làm nguyên liệu sản xuất đồ uống từ cà phê.
Hiện tại, thức uống này cũng được xếp vào hàng ngon nhất thế giới cùng với Cà phê Chồn.
Cà phê chồn
Cà phê chồn hay cà phê chồn được mệnh danh là một loại cà phê đặc biệt, thức uống được xếp vào hàng hiếm nhất thế giới.
Loại cà phê này được tìm thấy rất nhiều ở Indonesia, trên các đảo Sumatra, Java và Sulawesi. Từ Kopi Luwak được dùng để chỉ một loại hạt được sản xuất từ cầy hương đốm, chúng ăn hạt cà phê rồi thải ra ngoài.
Nusela (cầy hương) trên cây cà phê
mùa xuân
Mặc dù tiếng Việt chỉ con chồn, nhưng con vật liên quan là cầy hương, không phải chồn.
Trong khi đó cái tên Kopi Luwak xuất phát từ tiếng Indonesia kopi có nghĩa là cà phê. Luwak là tên của một vùng trên đảo Java, và cũng là tên của một loài cầy hương sinh sống ở đó. Cầy hương đốm (Paradoxurus hermaphroditus) thuộc họ cầy hương (Viverridae). Loài này phân bố ở các nước Đông Nam Á như Indonesia, Philippines, Việt Nam và nam Trung Quốc. Ở Việt Nam, người ta trồng cầy hương để chế biến loại cà phê đặc biệt này.
Nusela (cầy hương) ăn hạt cà phê
Hạt cà phê qua đường tiêu hóa của cầy hương
Trong quá trình nhai hạt cà phê, đi qua dạ dày và ruột của thai nhi, các men tiêu hóa trong hệ thống hóa học của thai nhi đã xâm nhập vào vỏ hạt cà phê đã tiêu thụ, dễ dàng thâm nhập vào hạt cà phê và phá vỡ các phân tử vị, vị thành các thành phần hữu cơ. hạt cà phê. .
Hạt cà phê thu được từ phân chồn
Khi hạt cà phê Chồn ăn, thức ăn thừa được xử lý để làm sạch hết các vết bẩn và các yếu tố không an toàn, rang theo một kỹ thuật thì sẽ có một ly cà phê chồn thành phẩm. Diễn viên người Anh John Cleese đã mô tả nó: “Nó cũng có vị của đất, và mùi thơm của nấm mốc, nhẹ nhàng và siro, đậm đà như thể nó mang âm hưởng của rừng và sô cô la.” Trên thực tế, chỉ có thịt cà là được lên men và tiêu hóa. Hạt cà phê còn có lớp vỏ bảo vệ chắc chắn nên nếu có tác dụng của enzym thì ảnh hưởng sẽ rất nhỏ.
Hạt cà phê thu được từ phân chồn
Hương cà phê
Thực tế, chất lượng hạt cà phê sau khi vào dạ dày cầy hương có thay đổi nhưng không nhiều. Nhìn chung vẫn giữ được phần nào hương thơm nguyên chất của cà phê, nếu bạn có thời gian cảm nhận thì có thể thưởng thức vị thịt mềm, ngọt dịu, thoang thoảng mùi khói và thơm mùi socola. Nhiều người uống loại cà phê này không chỉ vì hương vị mà còn vì đẳng cấp của nó.
Giá cà phê và nguồn sản xuất
Đối với những người sành cà phê, Kopi Luwak của Indonesia ngon hơn và do đó đắt hơn. Một kg Kopi Luwak có giá khoảng 20 triệu đồng (1300 USD) và mỗi năm chỉ có khoảng 200 kg được bán trên thị trường thế giới.
Trên thế giới chỉ có một số nước sản xuất được loại cà phê này như Indonesia, Philippines, Ethiopia, Việt Nam… với số lượng rất hạn chế.
Ở Việt Nam, loại cà phê này còn được sản xuất ở Tây Nguyên, thường được gọi là “cà phê chồn”. Nguyên tắc sản xuất hoàn toàn giống như ở Indonesia.
Mặt khác, những người trong ngành lại khẳng định huyền thoại về cà phê chồn của Việt Nam và được xếp vào hàng đắt nhất thế giới. mỗi kg là 3000 USD, cao hơn nhiều so với đồng Luwak Cop được rao dưới 600 USD một kg của Indonesia.
CÁC NHÀ CUNG CẤP
Tại thị trường Việt Nam, những cái tên nổi tiếng về cà phê chồn trong đó có Legendee của Trung Nguyên;
(BlogCayCanh.vn)