Tin tức
Cải Củ – Đặc điểm, Công Dụng, Cách Trồng Và Chăm Sóc | Flowerfarm.vn
Theo thuyết thực dưỡng Ấn Độ, Cải Củ là một trong những “thực phẩm vàng” nắm bí quyết chữa bệnh và hồi phục sức khỏe hàng đầu. Khoa học đã chứng minh đây là loại rau quả có nhiều lợi ích dinh dưỡng nhất trong các loại rau củ thường được sử dụng trong bữa ăn hàng ngày. Những lý do sau đây sẽ khiến bạn phải bổ sung ngay loại thực phẩm này để bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình.
Giới thiệu chung về Củ Cải
- Tên gọi khác: Bặc căn, Rau lú bú, La bặc tử (hạt già của cây cải củ)
- Tên khoa học: Raphanus sativus L
- Họ: Cải (danh pháp khoa học: Brassicaceae)
Củ cải có nguồn gốc từ Ai Cập và Trung Quốc. Hiện nay loài thực vật này được trồng ở nhiều nước như Thái Lan, Việt Nam, Lào và một số nước châu Âu.
Củ, lá, rễ và hạt được dùng để làm dược liệu. Chọn thứ hạt dẹp, có hình tròn, rộng khoảng 2 – 3mm, dài 2.5 – 4mm, có màu nâu đen hoặc nâu đỏ. Hạt cải củ được gọi là La bặc tử/ Lai phục tử, củ cải được gọi là Bặc căn.
Thu hái vào mùa hè – thu khi quả đã già. Hái cả cây về, sau đó phơi khô và đập lấy hạt. Đem bỏ vỏ, tạp chất và phơi cho khô hoàn toàn, để dùng dần.
Ngoài ra có thể bào chế dược liệu la bặc tử với những cách sau:
- Rửa sạch hạt, muốn tiêu thực thì sao còn nếu dùng tiêu đờm thì để dùng sống.
- Loại bỏ tạp chất và đất cát, sau đó vớt ra và phơi khô. Khi dùng nên giã nát.
Đặc điểm nhận dạng cây cải củ
Cải củ vừa là vị thuốc nam vừa là loại rau quen thuộc với người Việt. Đây là loại thực vật thân thảo, sống hằng năm, rễ có dạng củ, màu trắng, vỏ mỏng, vị cay nồng, hình trụ dài, có thể dài 20 – 40cm.
Lá mọc từ củ, tỏa ra xung quanh, cuống lá dài. Phiến lá hình mũi mác, màu xanh lục, có đường gân chính chạy giữa phiến lá. Hoa mọc thành chùm, màu hơi tím hồng hoặc có màu trắng.
Quả có hình trụ, thắt ở giữa các hạt, các hạt xếp lại thành chuỗi tràng hạt. Cây nở hoa vào tháng 4 – 7 và cho quả từ tháng 6 – 9 hằng năm.
Thành phần hóa học có trong cây cải củ
Củ cải tươi có chứa Pentosan, Arginin, Cholin, Diastase, Oxydase catalase, Oxalic acid, Glucose, Adenin, Histidin, Trigonellin, Glucosidase, Allyl isothiocyanat, vitamin C, B, A,…
Hạt có chứa oleic acid, Linoleic acid, Raphanin, Oleic acid, Erucic acid, dầu béo,… Rễ chứa Methyl mercapten và glucosid enzyme.
Dinh dưỡng từ củ cải trắng mang lại
Theo những chuyên gia dinh dưỡng, bên trong củ cải trắng có chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu giúp cơ thể chúng ta hoạt động tốt hơn hay thậm chí bảo vệ chúng ta khỏi những tác nhân gây hại từ vi khuẩn, bao gồm các chất xơ và vitamin K, A, C, E, B1, B3, B5, B6, B2 và folate (một trong những vitamin B), cũng như các khoáng chất như mangan, kali, magiê, sắt, canxi và đồng. Chúng cũng là một nguồn phốt pho, axit béo omega-3 và protein tốt. Nhờ những khoáng chất hỗ trợ này, củ cải trắng được ví như khắc tinh của các mầm bệnh liên quan về hô hấp và tiêu hoá.
Lợi ích sức khoẻ của củ cải trắng
Tốt cho trái tim của bạn
Theo nghiên cứu của Tây y, thì bên trong củ cải trắng có chứa một hoạt chất kali giúp chống ung thư, kali có tác dụng làm giảm các tác động lên mạch máu và động mạch bằng cách hạ huyết áp. Điều này giúp ngăn ngừa các vấn đề như xơ vữa động mạch và cũng làm giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ. Ngoài vitamin thì hàm lượng chất xơ trong loại củ này cũng khá nhiều giúp loại bỏ cholesterol dư thừa từ tim và giữ cho trái tim của bạn luôn trong tình trạng tốt.
Phòng ngừa ung thư
Nếu như bạn muốn tìm loại thực phẩm giúp tăng cường bảo vệ sức khoẻ cho bản thân và mọi người trong gia đình thì bạn nên thêm củ cải trắng vào trong thực đơn ăn uống của nhà bạn, đó là một lựa chọn khá tốt bởi vì củ cải trắng mang trong mình một số chất chống oxy hóa như Vitamin C, Vitamin E, mangan và beta-carotene, tất cả những hợp chất này đều giúp ngăn ngừa tác hại của các tế bào gốc xấu trong cơ thể chúng ta. Củ cải, là một loại rau họ cải, có chứa hợp chất sulforaphane mang đặc tính chống ung thư. Kết hợp củ cải vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp ngăn ngừa các dạng ung thư khác nhau như ung thư hắc tố và ung thư thực quản, tuyến tiền liệt và tuyến tụy.
Tốt cho phổi của bạn và hỗ trợ điều trị các bệnh thông thường
Củ cải trắng giúp khắc phục sự thiếu hụt Vitamin A ở những người hút thuốc lá. Do đó, nó giúp ngăn ngừa các tình trạng nghiêm trọng như viêm phổi, khí phế thũng và các vấn đề về phổi khác. Một lần nữa, tiêu thụ củ cải trắng thường xuyên giúp ngăn ngừa các bệnh thông thường như ngăn ngừa loét dạ dày, đầy hơi, chuột rút và bệnh trĩ.
Giúp chống viêm
Lá củ cải trắng có lợi cho những người bị bệnh gút, viêm khớp hoặc đau mãn tính. Điều này là do lá củ cải chứa axit béo omega-3 và vitamin K giúp giảm viêm và giảm mức cholesterol. Bằng cách giúp giảm áp lực và viêm trong đại tràng, củ cải giúp giảm nguy cơ bùng phát viêm túi thừa.
Tốt cho các vấn đề vể xương và cải thiện làn da của bạn
Đối với những người mắc bệnh về xương khớp thì sự hiện diện của canxi và kali sẽ đảm bảo rằng khi bạn tiêu thụ củ cải trắng nó sẽ giữ cho xương của bạn thêm khỏe mạnh. Củ cải trắng rất giàu canxi hỗ trợ sản xuất các mô liên kết của cơ thể. Do đó, khi kết hợp củ cải trắng trong chế độ ăn uống sẽ giúp bạn giảm các tổn thương về khớp thậm chí ngăn ngừa loãng xương và viêm khớp dạng thấp.
Bản chất của củ cải trắng là trong mang trong mình các vitamin A, Vitamin C, beta-carotene và đồng, giúp cho làn da của bạn có sức khỏe tốt và rạng rỡ. Đồng thời có tác dụng chống lão hóa, hạn chế da bị chảy xệ. Loại củ này cũng giúp cho mái tóc của bạn thêm chắc khỏe.
Tăng cường khả năng miễn dịch cơ thể
Củ cải trắng có chứa vitamin C và axit ascorbic là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ và bảo vệ cơ thể chống lại tác hại của các vi khuẩn bên ngoài môi trường. Vitamin C cũng kích thích sự hình thành các tế bào bạch cầu, giảm nguy cơ gãy xương. Đây cũng là tuyến phòng thủ chính của cơ thể chúng ta.
Ngăn chặn mùi cơ thể và cải thiện thị lực
Uống nước ép củ cải có thể giúp bạn ngăn mùi cơ thể. Và giữ cho đôi mắt của bạn khỏe mạnh do có sự hiện diện của lutein trong củ cải trắng. Caroten (là tiền chất của vitamin A) này giúp ngăn ngừa các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể và phòng tránh tình trạng thiếu hụt vitamin A.
Cải thiện sự trao đổi chất
Củ cải trắng chứa phức hợp vitamin B giúp điều chỉnh các quá trình nội tiết tố và enzyme của cơ thể chúng ta và đảm bảo rằng cơ thể ta hoạt động đúng cơ chế. Trao đổi chất đúng cách, đảm bảo rằng cơ thể có thể hấp thụ tốt và chuyển hoá tất cả các chất dinh dưỡng mà nó có được từ các loại thực phẩm.
Những điều cần lưu ý khi sử dụng củ cải trắng
Mặc dù công dụng của củ cải trắng là rất tốt đối với sức khỏe chúng ta, nhưng không vì thế mà loại củ này hoàn toàn vô hại. Trong nhiều trường hợp, việc sử dụng quá nhiều củ cải trắng hoặc dùng củ cải trắng kết hợp sai cách với một số thực phẩm khác cũng gây ra ngộ độc.
Ăn nhiều củ cải cũng có thể làm rối loạn tiêu hóa, gây đau bụng… Đặc biệt đối với bà bầu khi ăn nhiều sẽ làm tăng tiểu rắt gây khó chịu do củ cải có tính lợi tiểu.
- Lưu ý sử dụng với phụ nữ đang mang thai
Phụ nữ mang thai mỗi tuần chỉ ăn 1-2 bữa củ cải được nấu chín như củ cải hầm thịt, củ cải luộc, canh củ cải… Tuyệt đối không được ăn củ cải sống vì nó làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm trong thai kỳ. Đồng thời cũng tránh ăn. Tránh ăn những món như củ cải sống làm nộm hay củ cải muối dưa chua vì chúng không an toàn cho phụ nữ mang thai.
- Củ cải trắng kỵ với lê, táo nho
Hàm lượng cetan đồng có trong các loại trái cây này sẽ phản ứng với axit cianogen từ củ cải gây ra triệu chứng bướu cổ, suy tuyến giáp nặng nếu uống thường xuyên loại nước ép này.
- Nhân sâm kỵ củ cải trắng
Theo đông y, hải sản, củ cải tính hàn, hạ khí, trong khi đó, nhân sâm bổ khí, kết hợp sẽ triệt tiêu với nhau. Do đó, bạn sẽ chẳng nhận được bất kỳ lợi ích nào từ nhân sâm khi sử dụng chúng với nhau.
- Cà rốt kỵ củ cải
Củ cải giàu vitamin C nhưng trong cà rốt lại chứa nhiều enzym phân hủy loại vitamin này, do đó, khi sử dụng chúng với nhau, chẳng khác nào bạn đang tiêu hủy lượng vitamin C đưa vào trong cơ thể.
- Củ cải trắng không nên ăn cùng mộc nhĩ
Củ cải kết hợp với mộc nhĩ sẽ khiến cho những người có cơ địa nhạy cảm bị viêm da. Chính vì thế, tốt nhất là không nên ăn cùng lúc hại loại thức ăn này.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc Cây Củ Cải
Giống
Hiện nay, trên thị trường có các giống cải củ sau: giống cải củ Hà Nội BM, cải củ Thái Bình BM131, cải củ Lệ Chi, cải củ Trung Quốc, cải củ Thái Lan, cải củ 45 ngày… Bà con nông dân có thể chọn trồng một trong các giống trên, lượng hạt giống cần cho 1 ha từ 8 – 12 kg hạt giống
Thời vụ
Cải củ có thể trồng được nhiều vụ trong năm: vụ chính gieo hạt tháng 8-9; vụ muộn gieo hạt tháng 10-11; vụ xuân hè gieo hạt tháng 2-4. Cải củ trồng vụ xuân hè nhanh cho thu hoạch nhất (khoảng 25-35 ngày) nhưng cho năng suất thấp.
Chuẩn bị đất và gieo hạt
Cây cải củ cho phần thu hoạch là củ, nên để đạt được năng suất cao cần tạo điều kiện để củ sinh trưởng tốt nhất. Chọn đất thịt nhẹ hoặc cát pha, tơi xốp, nhiều mùn (cây cải củ trồng tốt nhất trên đất phù sa nhiều mùn), cách ly khu vực có chất thải, cách xa đường quốc lộ ít nhất 100 m, không tồn dư hóa chất độc hại và kim loại nặng.
Đất cày cuốc sâu, để phơi ải ít nhất 1 tuần. Sau đó, làm tơi đất, nhặt sạch cỏ dại và các loại gạch vụn, sỏi, đá. Lên luống: mặt luống rộng 1,2-1,5 m; rãnh 30-40 cm; độ cao của luống 20-25 cm đối với vụ xuân hè hoặc 15-20 cm đối với vụ thu đông.
Gieo hạt: Nếu gieo theo luống thì rải phân bón lót trên mặt luống rồi trộn đều với đất, để 1-2 ngày mới gieo hạt. Nếu gieo hàng thì tiến hành rạch hàng cách nhau 25-30 cm, bỏ phân vào rạch, lấp đất vài hôm rồi gieo. Gieo hạt xong lấy đất tơi xốp phủ 1 lớp mỏng lên trên, phủ rơm rạ rồi tưới ẩm (đảm bảo độ ẩm đạt 75-80%) để hạt nảy mầm tốt.
Bón phân
Lượng phân bón cho 1 ha trồng cải củ như sau: 12-15 tấn phân chuồng hoai mục, 30-50 kg lân Lâm Thao, 65-100 kg đạm urê, 50-65 kg kali. Không dùng phân chuồng chưa ủ kỹ để bón cho cây cải củ vì phân chưa hoai sau này bám vào vỏ củ sẽ làm cho củ không được sáng mã.
Cách bón phân:
– Bón lót: Trồng cải củ bón phân lót là chính. Bón lót 100% phân chuồng hoai mục, 100% phân lân, 20% phân đạm và 40% phân kali. Phân lót được trộn đều vào đất trước khi gieo hạt 1-2 ngày. Bà con cũng có thể sử dụng phân NPK tổng hợp (loại chứa nhiều P2O5) để bón lót thay cho phân đơn.
– Bón thúc lần 1: Khi cây có 2-3 lá thật, tiến hành tỉa thưa lần thứ nhất, rồi bón thúc. Lượng bón: 20% đạm + 20% kali. Cách bón: hoà tan phân với nước rồi tưới đều lên mặt luống.
– Bón thúc lần 2: Sau lần 1 khoảng 5-7 ngày, tỉa cây để lại khoảng cách cây cách cây 15-20 cm, sau đó tiến hành bón phân thúc (30% đạm +20% kali). Rắc đều phân lên mặt luống rồi tưới nước rửa để không cho phân dính vào lá cây.
– Bón thúc lần 3: Khi củ đang sinh trưởng mạnh (củ to bằng ngón tay cái), bón hết lượng phân còn lại. Cách bón như lần 2.
Lưu ý: Ngừng bón phân đạm ít nhất 21 ngày trước khi thu hoạch. Bà con nông dân cũng có thể dùng các loại phân bón vi sinh, phân bón qua lá để bổ sung dinh dưỡng cho cây, tăng năng suất cây trồng.
Chăm sóc
– Tưới nước: Cây cải củ ưa ẩm, nhưng không chịu được ngập úng. Do vậy, cần cung cấp lượng nước vừa đủ, tránh ngập úng gốc sẽ làm ảnh hưởng đến rễ và củ. Cứ 2 ngày tưới 1 lần bằng nước sạch, chỉ tưới lướt chứ không cần tưới đẫm nước.
– Vun xới: Cây cải củ có đặc điểm là khi hình thành củ, củ thường trồi lên mặt luống làm cho vỏ củ sần sùi, không sáng mã. Để cây cải củ có củ to, sáng mã cần phủ rơm rạ ngay từ sau khi gieo để giữ ẩm thường xuyên và tiến hành vun luống kết hợp cới cá lần bón thúc cho cây. Nếu đất bí dí, có thế xới phá váng rồi vun. Khi xới phải nhẹ, nông tay, không xới sát gốc cây làm đứt rễ, cây long gốc kém phát triển hoặc bị chết.
Phòng trừ sâu bệnh
Cây cải củ rất dễ bị rệp và bọ nhảy phá hại, cần phát hiện sớm và phòng trừ kịp thời để không làm ảnh hưởng đến năng suất. Có thể sử dụng các loại bẫy bả sinh học và thuốc trừ sâu sinh học để phòng trừ.
Nếu ruộng trồng cải củ kém thoát nước, bón thúc quá nhiều phân đạm hoặc để cây quá dày, sẽ xuất hiện bệnh thối nhũn. Ngoài ra, cây cải củ thường bị các bệnh lở cổ rễ, phấn trắng và cháy lá gây hại.
Để hạn chế sâu bệnh hại trên cây cải củ, cần chú ý: Không nên gieo 2- 3 đợt cải củ và các cây họ cải khác liên tục trên cùng một diện tích; Ưu tiên sử dụng các loại thuốc trừ sâu sinh học thế hệ mới để phòng trừ; Nồng độ, liều lượng, thời gian cách ly thuốc dùng đúng hướng dẫn trên bao bì gói thuốc.
Trên đây là những thông tin liên quan đến đặc điểm, công dụng chữa bệnh của Cải Củ do baokhuyennong.com đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Cải Củ là vị thuốc quý với nhiều công dụng đối sức khỏe. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về công dụng cũng như tác dụng y học của dược liệu. Do đó, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ hoặc thầy thuốc y học cổ truyền trước khi sử dụng. Không nên tự ý sử dụng dược liệu để tránh những rủi ro không mong muốn.
