Cây đa đa là cây gì và có tác dụng gì? | Flowerfarm.vn

• Tên khác: Hải sơn, gai mắt mèo, cò cưa, lưỡi hái, dây lò xo, con cò
• Tên khoa học: Harrisonia perforatathuộc họ Thanh Vi: Simaroubaceae (1).
• Nếm: Vị đắng, tính tươi.
• Sử dụng chính: Thanh nhiệt, giải độc, trị tiêu chảy, kinh nguyệt không đều, sốt rét

Tuổi thơ, ai được mẹ và bà ru thì sẽ không quên câu hát buồn khiến bạn nhớ về thuở xưa:

“Chim cút đậu trên cành tắm

Người gần đừng lấy chồng xa

Một ngày, cha già yếu, mẹ già.

Nó cung cấp một bát cơm, một đôi đũa, một bàn trà“.

Chim cút, tức là chim cút, vốn đã rất phổ biến, nhưng cây tắm từ lâu được coi là cây tắm – cây tắm cổ nhất làng, cây tắm sân chùa, cây tắm nước. . Tuy nhiên, hóa ra không phải vậy. Ngoài cây tắm còn có một loài khác gọi là cây đa là cây bụi (không phải cây cổ thụ như cây tắm). Loại cây này thường mọc hoang trong rừng hoặc trồng làm hàng rào, thường thấy ở các tỉnh như Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Định, Quảng Nam, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Kiên Giang.

TÍNH NĂNG, ĐẶC ĐIỂM

Cây Đa có tên khoa học là Harrisonia perforata, thuộc họ Thanh bì: Simaroubaceae (1), là cây thuốc cổ truyền của Việt Nam, Campuchia, Philippines và Trung Quốc …

Cây có gai nhọn trên thân và cành, lá hình trứng, hai mặt bóng, nhưng mặt dưới nhạt hơn (ở mép lá có khi có răng cưa). Hoa đa mọc thành từng chùm có nụ màu hồng tím và cánh hoa màu trắng, trông khá đẹp mắt.

Thoạt nhìn, nhiều người lầm tưởng quả đa là quả sơ ri, bởi ngoại hình khá giống quả sơ ri: hơi tròn, dẹt, có màu xanh pha chút đỏ hồng. Tuy nhiên, quả không mọng mà có hạt, thịt có màu đỏ đến đen và bên trong có hạt chắc. Có khi ở những quả tắm còn có đuôi nhọn như đuôi bần.

Cây Đa còn có tên gọi khác là dây hải sơn, gai mắt mèo, cò cưa, dây cò, dây lò xo, dây cô la, quả ngưu tất (Trung Quốc) …

quả bồ công anh

Công dụng của cây tắm

Nhìn chung ở Việt Nam cây tắm thường được dùng làm thuốc chữa bệnh, còn các bộ phận khác như rễ, cành, lá thì ít được dùng hơn. Ngược lại, ở Trung Quốc, rễ và lá được sử dụng thường xuyên hơn.

Ở đây có thể kể đến những giá trị cơ bản của cây tắm bao gồm:

• Thanh nhiệt, giải độc (bao gồm cả vỏ thân, rễ và lá).
• DChữa kinh nguyệt không đều, tiêu chảy, kiết lỵ, đau bụng. (thường sử dụng phần thân vỏ).
• Trị mắt đỏ, chảy nước mắt, rỉ mắt do thân nhiệt, ngoại cảm phong nhiệt gây ho, long đờm. (thường dùng lá hoặc rễ).
• Điều trị bệnh sốt rét (thường dùng rễ) (1) (2) (3).

Đặc biệt, tác dụng chống sốt rét của loại cây này đã được kiểm chứng qua kết quả nghiên cứu từ bài báo Chromones từ các Chi nhánh của Harrisonia perforata. Do đó, một số hoạt chất chiết xuất từ ​​cành cây tắm có hoạt tính kháng khuẩn và chống ký sinh trùng (10).

Liều dùng: Mỗi lần uống 6-12 g hạ khô thảo, đun với 200 ml nước đến khi cạn còn 50 ml thì dừng lại, ngày uống 2 lần (theo Sở Y tế Hòa Bình: http://www.soytehoabinh.gov.vn) (4). Nếu dùng tươi, gấp đôi liều lượng (3).

Một số nghiên cứu về cây tắm

Ngoài các bài thuốc dân gian, các kết quả nghiên cứu khoa học về cây tắm cũng cho thấy đây là một cây thuốc quý, có tiềm năng chữa bệnh rất lớn. Có thể kể đến các hoạt động bất thường của rễ, thân, lá và quả ở đây:

• Tác dụng chống ung thư: Đối với nhiều loại trái câythông qua các nghiên cứu trong ống nghiệm, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng 8 loại limonoids có trong loại quả này có hoạt tính chống lại tế bào ung thư phổi A 549 và tế bào bạch cầu dòng HL 60 (theo tạp chí Cancer). Hóa thực vật) (5). Đối với thân và lá của cây tắm.theo tạp chí Tứ diệnCác hoạt chất mới và quý hiếm chiết xuất từ ​​hai phần này cho thấy khả năng gây độc tế bào chống lại các dòng khối u P 388 và A 549 (6).
• Tác dụng chống viêm: Theo tạp chí Các bài báo về tổ chức sinh học và hóa dượcThành phần hoạt chất Harperoliide chiết xuất từ ​​rễ và quả của cây ăn quả cho thấy hoạt động chống viêm mạnh mẽ (ngăn chặn việc sản xuất oxit nitric) (7).
• Hoạt động diệt côn trùng: Kết quả nghiên cứu về chiết xuất từ ​​cây tắm cho thấy Perforalactone A có hiệu quả chống lại rệp Aphis medicaginis Koch gây hại cho cây lạc và đậu tương (8).
• Hoạt tính kháng khuẩn: Theo tạp chí Tạp chí Y học Trung Quốc Hoa Kỳ, dịch chiết từ rễ cây tắm có hoạt tính kháng khuẩn, chống lại Staphylococcus aureus ở nồng độ 500 μg / ml và vi khuẩn kháng M. smegmatis acid ở nồng độ 250 μg / ml. Ngoài ra, dịch chiết từ thân cây tắm cũng cho thấy chất chống M. smegmatis (ở nồng độ 250 μg / ml) (9).

Ghi chú

Tuy chưa có báo cáo cụ thể nào về độc tính của cây tắm, nhưng trước khi sử dụng làm thuốc, người bệnh nên tham khảo thêm ý kiến ​​của các chuyên gia. Mặt khác, thuốc cần được sử dụng đúng liều lượng để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.

Nguồn tham khảo

1. Nhiều tác giả, Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Namtập 1, NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội, 2004, trang 714.
2. 果 筋 果http://www.zysj.com.cn/zhongyaocai/yaocai_n/niujinguo.html, truy cập: ngày 5 tháng 9 năm 2019.
3. , https://zhongyibike.com/wiki/ 果 果, ngày nhập cảnh: 5 tháng 9 năm 2019.
4. Bồ công anh – cây thuốc mới chữa bệnh kiết lỵhttp://www.soytehoabinh.gov.vn/Details/id/2952/Da-da-Cay-thuoc-moi-chua-kiet-ly#.XXCgOSgzaM8, truy cập: 05/09/2019.
5. Các hợp chất hóa học từ quả của Harrisonia perforata, https://www.sciasedirect.com/science/article/abs/pii/S0031942211000367, truy cập: 05/09/2019.
6. Harrisotones A – E, năm cuốn tiểu thuyết polyketide được làm chín trước với một bộ xương xoắn khuẩn hiếm gặp bởi Harrisonia perforata, https://www.sciasedirect.com/science/article/pii/S0040402008020449, ngày truy cập: 05/09/2019.
7. Limonoid và chromones được sắp xếp lại bởi Harrisonia perforata và hoạt động chống viêm của chúnghttps://www.sciasedirect.com/science/article/pii/S0960894X13005453, truy cập: ngày 5 tháng 9 năm 2019.
8. Quasinoids chưa từng có với hoạt tính sinh học hứa hẹn từ Harrisonia perforata, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1002/anie.201412126, ngày nhập cảnh: 05/09/2019.
9. Trong ống nghiệm Hoạt động kháng khuẩn của cây được sử dụng trong y học cổ truyền Campuchiahttps://www.worldscientific.com/doi/abs/10.1142/S0192415X07005338, ngày nhập cảnh: 05/09/2019.
10. Chromones từ các Chi nhánh của Harrisonia perforata, https://www.jstage.jst.go.jp/article/cpb/54/1/54_1_44/_article/-char/ja/, ngày nhập cảnh: 05/09/2019.